Moeilijke onderwerpen in een illustratief jasje

Het is een mooie zondag in april als het evenement “Ongemakkelijke Gesprekken”

Anouschka Boswijk arriveert bij het Tropenmusem

plaatsvindt in het Tropenmuseum in Amsterdam-Oost. Het Tropenmuseum is op drie maart gestart met deze serie, omdat het museum een plek wilt zijn voor radicale nuance.

Ongemakkelijke gesprekken

De gesprekken vinden een keer per maand plaats in de studio van het Tropenmuseum. De gesprekken worden begeleid door cabaretier Leon van der Zanden en theatermakers Charmaine Noten en Sheralynn Adriaansz. Bij ieder gesprek wordt een ander thema aangesneden. Zo stonden in het eerste gesprek de thema’s “diversiteit en inclusiviteit” centraal. Het is de bedoeling dat de deelnemers van het gesprek ervaringen en perspectieven met elkaar delen. Het evenement staat open voor aanmelding, dus iedereen die wilt (jong en oud) kan zich ervoor opgeven. De deelnemers worden binnen de gesprekken uitgedaagd om uit de comfortzone te stappen en leren om te gaan met ongemak in herkenbare situaties. Zo ook tijdens deze editie in april, waarbij het thema “macht” centraal stond. Vragen als “hoe herkennen we macht in een tijd van verschuivende machtsstructuren?” en “hoeveel macht hebben we nodig?” werden besproken tijdens dit twee uur-durende gesprek. De gespreksleiders Leon van der Zanden en Charmaine Noten gaven aan dat men binnen dit gesprek niet op hun woorden hoefden te letten. Alles mocht en kon aan bod komen, want de gesprekken werden in een besloten kring gevoerd. Het ging er soms heftig aan toe tijdens het gesprek. Zo ontstonden er discussies over het vraagstuk of mannen of vrouwen de macht moesten hebben en stonden twee groepen lijnrecht tegenover elkaar toen de stelling “grote bedrijven hebben meer economische macht dan de politiek” aan bod kwam. Aan het einde van het gesprek mochten alle deelnemers op een dekentje op de grond liggen en nogmaals hun idealen en ideeën met elkaar bespreken. Volgens de gespreksleiders was dit een goede manier om een discussie te voeren, omdat de deelnemers op deze manier niet van elkaar wisten welke uitspraak er door wie werd gedaan. Op deze manier durfden mensen sneller een radicale mening te geven. De organisatie van het evenement vindt het dan ook belangrijk dat de privacy van de deelnemers wordt gewaarborgd. Om deze reden werden er geen foto’s of filmpjes gemaakt, maar dat wil niet zeggen dat deze middagen niet op een andere manier vastgelegd konden worden. Het was dan ook de taak van Anouschka Boswijk van Kopfkino Illustrations om deze gesprekken vast te leggen in een tekening

Kopfkino Illustrations

Het illustratiebedrijf Kopfkino Illustrations is twee jaar geleden opgericht door de 26-jarige

Anouschka Boswijk door haarzelf geïllustreerd

Anouschka Boswijk. Boswijk tekende al vanaf jongs af aan, maar is op professioneel vlak nog maar twee jaar bezig. Als ZZP’er is zij in 2017 haar eigen bedrijf gestart nadat ze merkte dat steeds meer mensen in haar omgeving interesse toonden in haar tekeningen. Ze heeft een eigen stijl maar haalt inspiratie uit verschillende andere kunstenaars en illustratoren zoals Marjane Satrapi en Nina Cosford. Deze inspiratiebronnen komen overeen in het feit dat er vaak zware thema’s centraal staan. Boswijk laat verschillende boeken zien met illustraties waarin onderwerpen als onderdrukking, oorlog, ziekte en burn-out op een luchtige manier worden afgebeeld. “In al deze boekjes kun je heel duidelijk zien dat hele heftige onderwerpen op een hele gezellige manier zijn getekend. Dat is precies wat ik ook in mijn werk wil doen” legt Boswijk uit. Behalve moeilijke onderwerpen is de stijl van Boswijk ook humoristisch en herkenbaar. Boswijk heeft antropologie gestudeerd en is altijd bezig met het bestuderen van mensen. Ze vindt het interessant om mensen te observeren en hier tekeningen over te maken, of leuke en grappige situaties af te beelden: “soms ga ik wel eens op een bankje zitten en dan kijken naar wat er allemaal op straat gebeurt. Hier kan ik dan al heel veel illustraties van maken.” Boswijk is door de organisatie van het Tropenmuseum gevraagd om tijdens het evenement te observeren en het gesprek samen te vatten in een tekening. Zij mocht tijdens het gesprek geen aantekeningen maken. Voor Boswijk was het dus best een uitdaging om de uitspraken van de deelnemers te onthouden: “na het gesprek ben ik twee uur gaan zitten om alles wat in mij opkwam op te schrijven en alles te recapituleren.” Een aantal dagen later ging Boswijk op haar kamer aan de slag met deze opdracht.