Eerlijk delen vanuit de hoofdstad

Ajax en Nederland, wie profiteert van de Amsterdamse prestaties?

AMSTERDAM, 7 mei 2019

Ajax is momenteel bezig aan haar meest succesvolle avontuur in het Europese voetbal sinds 1996. Met het behalen van de halve finales in de Champions League is ook veel geld gemoeid. Wat verdient Ajax aan dit toernooi, en heeft het voor de andere Nederlandse clubs ook een betekenis dat Ajax de halve finale bereikt heeft?

Ajacieden vieren hun overwinning op Italiaanse grootmacht Juventus

Vanuit andere voetbalclubs komt er regelmatig een stroom aan berichten dat zij niet tevreden zijn met de verheerlijking van Ajax. De focus zou te veel op deze club liggen, en ondanks het feit dat de prestaties ook erg goed zijn, moet er ook aandacht zijn voor het gehele Nederlandse voetbal. Vooral wordt geklaagd over het prijzengeld, waarvan veel clubs vinden dat dit met hen gedeeld moet worden. Maar er zijn toch voldoende andere manieren waarop het Nederlandse voetbal profijt heeft van dit Amsterdamse avontuur in Europa?

Optelsom

Het prijzengeld dat Ajax in totaal bij elkaar sprokkelt door haar deelname aan de Champions League is dan ook niet mis. Nadat Ajax vorig jaar op de tweede plek eindigde, kreeg de club recht op deelname aan de voorrondes van de Champions League. Door het aftroeven van Sturm Graz, Standar Luik, en Dynamo Kiev kwam de club in de groepsfase van de Champions League terecht. Hierbij ontving Ajax, samen met 31 andere clubs, van de UEFA al een startpremie van maar liefst 15,25 miljoen euro. Ook heeft de UEFA dit jaar een nieuw beloningssysteem geïntroduceerd, waarbij zij een bedrag uitkeert op basis van de plaatsing in de afgelopen tien jaar. Een aantal clubs die hoger op de UEFA-ranglijst staan deden dit jaar niet mee aan de Champions League. Daarom staat Ajax op de zeventiende plaats in deze ranglijst. Dit levert Ajax nog eens 18,7 miljoen euro op. Bij winst in de groepsfase krijgt een club 2,7 miljoen euro uitgekeerd, en bij gelijkspel 900.000 euro. Met de twaalf punten die Ajax bij elkaar speelde in de groepsfase, zorgt deze regel dus voor een bedrag van 10,8 miljoen euro.

Marc Overmars (technisch directeur Ajax) wordt na zijn buikschuiver tegen Juventus spottend afgebeeld als geldwolf.

100 miljoen euro

Maar dan zijn we er nog niet. Door het doorgaan naar de achtste finales is er 9,5 miljoen euro bijgekomen. Ook van de televisierechten profiteert Ajax, samen met de andere Nederlandse Champions League-deelnemer PSV. Het verwachte bedrag dat Ajax hiervoor krijgt ligt rond de 4,5 miljoen euro. Inmiddels heeft Ajax de laatste vier bereikt, waarvoor zij nog eens een bedrag van 12 miljoen euro verwachten, plus een nog uit te betalen wedstrijdpremie van 2,7 miljoen euro. In totaal zit Ajax nu dus op 93,85 miljoen euro, waar nog een bedrag bij kan komen. Er wordt zelfs gespeculeerd dat de verdiensten kunnen oplopen tot de 100 miljoen. Opmerkelijk: aan het feit dat PSV ongeveer 32 miljoen aan prijzengeld verdiende, wordt weinig aandacht aan besteed.

Eerlijke verdeling

Er wordt uitgebreid gespeculeerd of er een manier is waarop de twee clubs dit geld kunnen gebruiken om ook andere clubs te laten profiteren. Zo stelt sportjournalist Valentijn Driessen, voor om een fractie van de tientallen miljoenen te verdelen. In de Telegraaf schrijft hij: ‘De leiding van kwartfinalist Ajax moet iets tastbaars stellen tegenover de voorkeursbehandeling door de KNVB. Doe de Eredivisie-clubs een financiële handreiking. In plaats van de loze kreet dat iedereen in het profvoetbal ervan profiteert dat Ajax tot de beste acht clubs van Europa behoort. Maar van extra internationale uitstraling van de Eredivisie, waardecreatie voor clubs en spelers en extra UEFA-coëfficiëntenpunten kan geen club een rekening betalen.’

Ook schrijft hij: ‘Met het aanwenden van een fractie van de tientallen miljoenen euro’s aan inkomsten zou Ajax de verplichting moeten voelen om de vastgelopen veranderagenda vlot te trekken. In het algemeen belang, om een sterkere Eredivisie te realiseren.’ Of Ajax ooit het initiatief zal nemen in zo’n soort voorstel blijft een moeilijke vraag.

---

Overzicht schatting verdiensten

Startpremie: 15,25 miljoen euro Bonussen voor het bereiken van de volgende rondes: 32 miljoen euro

Bonussen voor gelijke spelen en zeges: 12,6 miljoen euro Bonus coëfficiëntenlijst UEFA: 18,8 miljoen euro Recettes kaartverkoop (naar schatting): 10,7 miljoen euro Televisiegelden: 4,5 miljoen euro Totaal: 93,85 miljoen euro

---

(Bronnen: Voetbalzone.nl en het Parool)

Het Nederlandse voetbal

De competitiecoëfficiëntenranglijst van de UEFA bepaalt hoeveel clubs uit een Europese competitie meedoen aan Europees voetbal, en in welke van de twee toernooien zij actief zijn: de Champions League of alleen de Europa League. Dankzij de prestaties van Ajax in de Champions League zijn zij na het gelijkspel tegen Juventus weer op de elfde plek terechtgekomen in de competitiecoëfficiëntenranglijst. Dit betekent dat de kampioen van de Nederlandse competitie, de Eredivisie, in één keer geplaatst wordt voor de Champions League. Iets waar PSV Eindhoven bijvoorbeeld ook van profiteert, mochten zij kampioen worden aan het eind van dit seizoen. Door de 27 punten die Ajax heeft verdiend met haar Europese prestaties, is Nederland van de 14e naar de 11e plek gestegen. Alweer een reden minder om te klagen voor andere clubs. Iets wat zij inmiddels schoorvoetend toegeven. Zeker met de eventuele nieuwe inrichting van de Champions League, waarbij grote voetballanden nog meer voorrang krijgen met plaatsing.

Verkoop spelers

Door het succes van Ajax in de Champions League worden er astronomisch hoge bedragen geboden op de uitblinkers van Ajax. De spraakmakende middenvelder Frenkie de Jong verlaat de Amsterdammers voor het zonnige Spanje. Dit doet hij echter voor niet minder dan 75 miljoen euro, wat met bonussen erbij op kan lopen tot 86 miljoen. Hiervan profiteren ook zijn oude clubs RKC Waalwijk en Willem II. Als het bedrag oploopt tot 86 miljoen ontvangt Willem II 8,6 miljoen euro, en ontvangt RKC Waalwijk 5,2 miljoen euro. De jaarbegroting van Willem II kwam afgelopen jaar uit op 11 miljoen. De Tilburgers ontvangen dus al driekwart van hun eigen jaarbegroting voor het opleiden van De Jong. De jaarbegroting van RKC Waalwijk was afgelopen jaar 3,1 miljoen. Dit zou betekenen dat de begroting van RKC Waalwijk bijna wordt verdriedubbeld.

Hoop

Veel spelers zullen er weinig waarde aan hechten, maar de voetbalveteranen doen dat des te meer: Ajax zorgt niet alleen voor opbrengsten of plaatsingsmogelijkheden, ook laat zij zien dat een Nederlandse club het toch weer kan flikken op het hoogste niveau van de wereld. Zo zegt David Endt (sportjournalist en oud teammanager Ajax) dat Ajax het Nederlands voetbal weer tot leven heeft gewekt. ‘Nog niet zo lang geleden werd het Nederlands voetbal doodverklaard. Nu is het terug en dat prikkelt ons aller eergevoel. We zijn er weer! Met aanvallend, attractief voetbal’. Paroolcolumnist Henk Spaan vindt dat de prestatie het Nederlands voetbal verbindt. ‘Goed voetbal overstijgt van oudsher allerlei clubflauwekul en Ajax speelt gewoon goed voetbal. Ik hield als Amsterdams jongetje in de jaren ’60 ook van het Feyenoord van Coen Moulijn en Willem van Hanegem.’ Maar kritiek er zijn ook gemengde gevoelens. In zijn column in De Limburger schrijft Ronald Waterreus, een vedette van PSV Eindhoven, ‘U, als trouwe lezer van De Limburger, wist het als allereerste: ik ben dit seizoen voor Ajax. Of, beter: voor Erik ten Hag. Ik vond en vind dat die man in zijn eerste maanden als coach in Amsterdam zo ten onrechte is afgemaakt door de grootste krant uit die stad, dat ik hem alles gun.’ Maar ‘het gedweep van zogenaamde BN'ers met Ajax’ zorgt bij hem wel voor ‘ongemakkelijke gevoelens’.

Treurende Ajacieden na het onverwachtse verlies van Tottenham

Ajax heeft het helaas niet voor elkaar gekregen om de finale van de Champions League te halen. Tottenham Hotsput bleek in de blessuretijd toch te sterk. Ajax gaat alsnog naar huis met gigantisch bedrag. Ajax heeft haar bijdrage voor het Nederlandse voetbal al geleverd door het direct plaatsen voor Europees voetbal in stand te houden. Of zij dan ook nog geld moet gaan schenken aan andere clubs blijft een hot topic. Echter kan men concluderen dat andere clubs weinig aan dit succes hebben bijgedragen.

Door Gosse Jellesma, 7 mei 2019.